Dr Frank Bauwens
Hoge bloeddruk is een frequent voorkomend probleem dat jammer genoeg door velen wordt onderschat. Nochtans, hoge bloeddruk is de belangrijkste doodsoorzaak op onze planeet (cfr WGO)!
Meer informatie over hoge bloeddruk vind je hier. De brochure ‘Help, ik heb een hoge bloeddruk. Wat nu?’ is speciaal voor leken geschreven.
De diagnose van hoge bloeddruk berust op een correcte meting van de bloeddruk. Metingen bij/door de arts worden vaak gecompromitteerd door het ‘witte jas’-effect. Hierdoor worden onechte hogere bloeddrukken gemeten, als gevolg van angsten, stress en verwachtingen bij de patiënt. Een manier om dat te vermijden is de bloeddruk door de patiënt zelf te laten nemen, thuis, in zijn vertrouwde omgeving.
De bloeddrukmeting thuis, door de patiënt zelf (ook wel HBPM of ‘home blood pressure measurement’) laat een accurate diagnostiek toe en door de vele metingen, over een langere periode is er ook een betere evaluatie van de behandeling mogelijk. Er is geen probleem van ‘witte jas’-effect en de metingen zijn goed reproduceerbaar. De techniek is relatief goedkoop en patiëntvriendelijk .
HBPM verhoogd de betrokkenheid van de patiënt bij de opvolging van zijn hoge bloeddruk wat resulteert in een verbeterde ‘patiëntcompliance’ (de patiënt blijft zijn medicatie trouwer innemen) en een verbeterde hypertensiecontrole.
Alhoewel normaalwaarden en therapeutische doelstellingen nog ter discussie staan en er geen nacht-waarden beschikbaar zijn, is HBPM sterk gecorreleerd met mortaliteit (sterfte door hoge bloeddruk) en morbiditeit (complicaties door hoge bloeddruk).
De techniek vergt slechts een minimale vorm van patiënttraining. Het gebruik van gevalideerde toe-stellen moet wel worden aangeraden!
Toch blijven meetfouten mogelijk en ook de betrouwbaarheid van waarden medegedeeld door de patiënt blijkt beperkt. Toestellen met interne opslagcapaciteit kunnen hieraan verhelpen.
De inductie van angst, resulterend in overmatig veel metingen is mogelijk. De techniek is dan ook niet bij iedereen inzetbaar. Goede informering van de patiënt betreffende bloeddrukvariabiliteit is heel belangrijk en kan helpen de toepasbaarheid te verruimen.
Aanpassingen van de therapie zonder advies van de arts zijn mogelijk en moeten worden ontraden.
Gebruik automatische, oscillometrische toestellen met aangepaste cuff (klein = 12x18cm, voor magere volwassene en kinderen, standaard = 12x26cm ,voor de meeste volwassenen en groot = 12x40cm, voor obesen) voor de bovenarm. Deze toestellen hebben geen nood aan frequente calibratie. Belangrijk is een toestel te gebruiken dat gevalideerd is volgens een onafhankelijk protocol (AAMI, BHS, Internationaal Protocol). Op volgende sites vindt men welke toestellen gevalideerd en goedgekeurd zijn.
Zie http://www.bhsoc.org/bp-monitors/bp-monitors/
Zie ook http://www.dableducational.org
Bij de eerste ingebruikname dient een toestelaccuraatheid te worden uitgevoerd in het cabinet van de behandelde arts.
Vermijd polstoestellen, behalve bij oudere obese patiënten, en dan polstoestellen met een positiesensor (enkel metingen op harthoogte).
In geval van ritmestoornissen en pre-eclampsie zijn oscillometrische toestellen niet betrouwbaar.
De meting gebeurt zittend, met een rugsteun. De cuff bevindt zich op harthoogte, rond een onder-steunde bovenarm, aan de kant met de hoogste bloeddruk (initieel bepaald). De benen worden niet gekruist. De metingen gebeuren in een rustige omgeving, na 5 minuten zitten, zonder te praten. Niet roken en geen koffie drinken 30 minuten voor de meting. De meting wordt herhaald na 2 minuten.
Voor de initiële oppuntstelling en voor de opvolging van de behandeling wordt volgend meetschema voorgesteld:
- 7 opeenvolgende dagen, ’s morgens en ’s avonds, telkens 2 metingen, voor inname van medicatie en voedsel
- de metingen van dag 1 niet weerhouden in de berekening van de gemiddelden
Een hulpmiddel voor het bijhouden en analyseren van de metingen kan U hier downloaden . Excel (Microsoft Office) is nodig om het bestand te gebruiken! Het bestand is ook bruikbaar in het gratis officepakket 'LibreOffice' en Apple’s ’Numbers’.